1. Bu ədalət növü qanuni səlahiyyət olmadan qəbul edilən cinayətlərin qarşısının alınması, araşdırılması və cəzalandırılması aktıdır.Termin ispan dilindən götürülmüşdür vigilante -''gözətçi'' mənasını verir, latıncadan vigilāns sözündən götürülüb,vigilante Justice.
Vigilant adlanan şəxs isə- ictimai təhlükəsizliyi və cəzalandırma ədalətini komissiyasız həyata keçirən şəxsdir. Bu ədalət növü sadə dillə desək cinayət baş verən ailələrin içində yaxınlarının məhkəmə qərarına hörmət etmədən öz qisaslarını qanunsuz şəkildə almaqlarıdır. Necə deyərlər bu bir çox insana içi mən qarışıq ilk eşidəndə düzgün, ədalətli gəlməyə bilər, onda belə olsa aləm dəyər bir birinə, onda ədalət sistemi niyə var? kimi düşünə bilərik amma və lakin heç kim o vəziyyətə düşmədən,insanların nə yaşadığını hesaba qatmadan yarğılamaq haqsız olardı, empatiya qurmağı boş verin indi vigilant ədalətə çəkəcəyim nümunəni oxusanız bir çox insan ona hətta haqq verəcək (mən özüm də yaxşı edib dediyim hadisələrdəndir).
Keçək vigilant ədalətin misallarına sonra isə əsas məni bu yazını yazmağa Vadar edən hadisəyə.
Bu ədalət sistemi əslində 15-ci əsrlərdən bəri mövcuddur,ən çox yayılmış nümunəsi meksikadadır hətta Miçoakan ştatında , "Los Zetas" və "La Familia Michoacana" kimi cinayətkar qruplarının( ən dəhşətli terror qrupları) təsirinə məruz qalan insanlar 2013-cü ildə özlərinin "Grupos de autodefensa comunitaria" adlı ilk vigilant qruplar yaratdılar. Bundan əvvəl isə bir çox ölkələrdə:Britaniya,Nigeriya,Rusiya,Finlandiya,abş, cənubi afrika kimi bir çox ölkələrdə vigilant qruplar və yaxud vigilantizmi həyata keçirən tək insanların nümunəsi olmuşdur.


Keçək əsas nümunəyə.
Marianne Bachmeier çox erkən yaşlarından hamilə qalıb uşaq dünyaya gətirib ama özü kiçik və uşaqları böyüdəcək gücü olmadığından uşaqları övlad götürülüb başqa ailə tərəfindən.
O, 22 yaşında üçüncü dəfə hamilə qaldı, 1972-ci ildə mariannenin üçüncü övladı olan Anna dünyaya gəlir və bu qızı özü tək böyütməyə başlayır. Müxtəlif işlərdə çalışaraq annaya baxmağa çalışıb,hətta uşağı da özü ilə işə aparıb gətirirdi kiçik olduğundan.anna xoşbəxt bir uşaq deyildi hər gün anası ilə işə gedib barda yatıb qalırdı gecələri,anası gecələr barda işlədiyi üçün. 1980-ci ildə Anna yeddi yaşında olanda anası ilə mübahisə etdi və məktəbə getmək istəmədi həmin gün. Həmin gün o, pişikləri ilə oynamaq üçün evinə getdiyi 35 yaşlı qəssab Klaus Qrabovski tərəfindən qaçırıldı. O, Annanı bir neçə saat evində saxlayıb, ona cinsi təcavüz edib və sonda isə uşağı boğub öldürür, bəli
7 yaşlı bir uşağa təcavüz edən bir məxluqdan söhbət gedir. Cinayətə baxan prokurorun dediyinə görə, o, daha sonra qızı bağlayıb və bir qutuya qoyub və onu kanalın sahilində qoyub qaçmışdır. Qrabovskinin nişanlısı sayəsində polislər təcavüzkar cinayətkarı tuturlar, qrabovski əvvəllər iki qıza qarşı cinsi istismara görə məhkum olunmuşdur amma daha sonra hormonal müalicə almaq istədiyini bildirib və bununla azad buraxılmışdır, o müdafiəsində bildirmişdir ki, Anna onun özünü pul qarşılığında anasına onu istismar etdiyini deməklə təhdid edib və həbsxanaya qayıtmaq qorxusu onu qızı öldürməyə vadar edib, bəli 7 yaşlı bir uşaq ona təcavüz edən güclü bir insanı pul ilə təhdid etdiyini bildirib necə də dəhşətli bir müdafiədir,qorxudan necə bir bəhanə uyduracağını da bilməyən bir məxluqdur bu insan.
1981-ci ildə, məhkəmənin üçüncü günü Marianne Bachmeier odlu silahını Lübek Məhkəməsinin 157-ci otağın məhkəmə zalına keçirməyi bacarmış və məhkəmə gedişi zamanı ayağa qalxaraq Qrabovskini güllələyərək öldürmüşdür, o silahı onun kürəyinə tuşlayıb və yeddi dəfə atəş edib: altı güllə Qrabovskiyə dəymiş və o demək olar ki, həmin andaca ölmüşdür.Baxmeyer daha sonra silahını yerə endirib və müqavimət göstərmədən tutulub. O, reportajında isə "gülləni onun üzünə tuş gətirmək istədim amma üzü hakimə tərəf olduğundan sadəcə arxaya tuş gətirə bildim".

Marianne adam öldürmə və qanunsuz olaraq odlu silah saxlama ittihamı ilə məhkum edilən marianne altı il həbs cəzasına məhkum edilmiş, lakin üç il həbs cəzası çəkdikdən sonra azad edilmişdir.
Bu hadisə Almaniya tarixində ən tanınmış vigilant ədalət hallarından biridir.bir çox insanlar bunu dəstəkləyib və ən çox səs gətirən qisas hadisələrindən biridir, hətta Marianne həbsdə olarkən bir çoxları onun davranışını başa düşdüklərini göstərmək üçün dəstək mesajları, hədiyyələr və çiçəklər göndərirdilər.
Qərbi Almaniya məhkəmə sistemi iki qıza cinsi təcavüz edən kişiyə libidosunu bərpa etmək üçün hormonlardan istifadə etmə imkanı verdiyinə görə bir çox insan tərəfindən tənqid edilmişdir.Bu hadisənin filmi də mövcuddur baxmaq istəyənlər üçün "No Time for Tears: The Bachmeier Case" və "Anna's Mother".
Bəli,bu bir çarəsiz ananın həyatında tək önəmli olan və onun üçün işləyib,həyata bağlandığı 7 yaşlı qızı üçün aldığı qisasdır. bir insan olaraq hər zaman istisnasız ( xəstədir, dəlidir, psixoloji narahatlığı olsun fərqi yoxdur ) təcavüzü törədən hər bir insanın edam ilə mühakimə olunmasının tərəfdarıyam kim nə deyirsə desin.
https://i.imgur.com/im3U7mm.jpeg

https://i.imgur.com/ZXqOpXS.jpeg